1865

Cultura galega

Nacementos/Pasamentos

Nacementos
Literatura
Eduardo Núñez Sarmiento (Ribasar, Rois; ibídem 1906).
Manuel Lago González (Tui; 1925 Santiago).
Manuel Núñez González (Vilardevós; ibídem 1917).
Martín Díaz Spuch (Tui; 1912).
¿? Pío Parada Justel (colaborador de “O tío Marcos da Portela”). (Esgos; 1890 Tucumán).
¿? Ricardo Barros Pintos (Pontevedra; ibídem 1938).
Roque Pesqueira Crespo (Ponteareas; 1938 Barcelona).
Outros
O músico Ricardo Coutier (A Coruña; 1922 Ourense).
O político e escritor Augusto González-Besada Mein (Tui; 1919 Madrid).
O financiero Ricardo Rodríguez Pastor (A Coruña: ibídem 1939).
O militar e estudoso da agricultura Valeriano Villanueva Rodríguez "Un labrador a la moderna" (Pontedeume; 1943 Santiago de Compostela)

Pasamentos
Literatura
Vicente Turnes del Río Maldonado (Santiago; ibídem 1786).
Outros
O escritor e periodista Manuel de la Peña y Cagigao (Ferrol; ibídem 1822).

Publicacións

Galegas

• Benito Vicetto . Historia de Galicia (sete tomos entre 1865 e 1873).
  

• Manuel Murguía . Historia de Galicia.

• Rosalía de Castro colabora no “ Almanaque ” de Soto Freire “O gaiteiro de Lugo ” co poema “Si a vernos Marica nantronte viñeras”. O cadro de costumes “El Codeo”, que Rosalía escribira para o almanaque, nunca chegou a publicarse por un motín dos seminaristas contra ela.

Relativas a Galicia

• Aparece en Pontevedra o 6 de maio “El Buscapié. Periódico satírico, de noticias y anuncios” (1/08/1868).
• Antonio María de la Iglesia funda e dirixe “Galicia”, “Revista universal deste reino” (entre o 1-10-1860 e 15-12-1865).
• Fundada e dirixida por Ventura Pueyo, aparece en Ferrol “El pensamiento de Galicia”, co subtítulo de “Revista quincenal de ciencias, literatura, industria, agricultura, comercio, administración, marina, artes e industria, noticias, hechos, descuentos, modas, etc. tomadas de las mejores publicaciones del extranjero y protegida con la cooperación de los principales hijos de Galicia notables en las ciencias y en las letras”.
• Félix Moreno Astray: El viajero en la ciudad de Santiago. Reseña histórica, descriptiva, monumental, artística y literaria de esta antigua capital del Reino de Galicia (Santiago).
• J. Casal y Lois: Colección de poesías gallegas de diversos autores (Pontevedra).
• Narcisa Pérez Reoyo y Soto de Boado: Cantos de la infancia (A Coruña).
  

Acontecementos

• O South Kensigton Museum de Londres (actualmente denominado Victoria & Albert), envía a España a John Charles Robinson, para adquirir obras de arte e encargar reproducións no caso de non ser posible a compra. En setembro chega a Santiago, onde debuxa o Pórtico da Gloria e recomenda un baleirado en escaiola que se encargará de facer o italiano Brucciani, para facer unha réplica a escala real. Brucciani tiña de axudante a George Mould, un enxeñeiro supervisor das obras do ferrocarril Santiago-Carril. Segundo Malcom Baker “O proceso de baleirado levouse a cabo con celeridade, observado pola poboación de Santiago congregada en tropel na Catedral. Entón, dalgún xeito, “difundiuse un informe ridiculamente absurdo segundo o cal os franceses —como nos chamaban—os ían privar da súa Gloria e custou bastante traballo quitarlles da cabeza aquela ridícula opinión.” Para calma-los seus temores, Brucciani organizou unha exposición dos baleirados que fixera. “Os numerosos fragmentos foron situados en orde arredor da Catedral formando unha pequena Galería de Arte. Ben cedo, ás nove en punto da mañá, chegou o Arcebispo na súa carruaxe tirada por unha parella de boas bestas e coa súa bendición paternal inaugurou a exposición”. (Baker, 106/108, citando documentos orixinais.)

Outras culturas

CPLP - Comunidade dos Países de Lingua Portuguesa Nacen Morren: Alexandre Herculano: Estudos sobre o Casamento Civil. Antero de Quental: Odes modernas. Júlio César Machado: Em Espanha. Manuel Pinheiro Chagas: Poema da mocidade. Teófilo Braga: Contos fantásticos e As teocracias literárias. Relance sobre o estado actual da literatura portuguesa.

Nacen:

• Àngel Ruiz i Pablo (Es Castell, Menorca;1927).

Morren:

Nace a revista “Un Tros de Paper” (16 de abril de 1865 a 16 de setembro de 1866).

Aparece a publicación “El Calendari Català” (1882) fundada por Francesc Pelagi Briz.

Eduard Vidal i Valenciano: Tal faràs, tal trobaràs.

Frederic Soler: El castell dels tres dragons (teatro).

Jacint Verdaguer obtén dous premios nos Jocs Florals.

Nacen: Ángel Ganivet (Granada; 1898 Riga). Morren: Ángel de Saavedra, Duque de Rivas (1791 Córdoba). Ventura de la Vega (Madrid; 1807 Buenos Aires). Concepción Arenal: Cartas a los delincuentes.

Máis culturas:

Nacen:

• José Asunción Silva (Colombia; 1896).
• Julio Vicuña Cifuentes (La Serena, Chile; 1936 Santiago).

• Rudyard Kipling (Bombai; 1936).
• William Butler Yeats (Dublín; 1939).

Morren:.

• Andrés Bello (Santiago de Chile; 1781 Caracas).
• Elizabeth Gaskell (Alton; 1810 Londres).

Jules Verne: Cinco semanas en globo.

Alice's adventures under ground, p 1

Lewis Carroll: Alicia no país das maravillas. No 1984 foi traducido ao galego para Xerais por Fernando Pérez-Barreiro Nolla o que lle valeu o Premio de Tradución do Ministerio de Cultura.

Liev Tolstoi: Guerra e paz (como fascículos de revista entre 1865-1869).

Tamén sucedeu...

• Nacen: O político e ideólogo Sabino Arana y Goiri (Abando, Vizcaia; 1903 Pedernales, Vizcaia).
• Santo Domingo recupera a súa independencia de España.
• Perú declara a guerra a España polas Guaneras do Pacífico.
• Guerra de secesión estadounidense: os confederados, ao mando do xeneral Lee, réndense ao xeneral Grant. Asasinato do presidente Lincoln . A enmenda 13ª da Constitución dos Estados Unidos declara abolida a escravitude.
• O botánico austríaco Gregor Mendel expón a lei da herencia.