Diferenzas entre revisións de «1902»
(→Galegas) |
|||
| Liña 69: | Liña 69: | ||
==Publicacións== | ==Publicacións== | ||
===Galegas=== | ===Galegas=== | ||
| − | |||
| + | * O investigador da lírica galego-portuguesa Henry Lang publica o ''Cancioneiro galego-castelhano'' no que se recollen 74 composicións pertencentes ao período que vai de 1350 a 1450. Os poetas que alí aparecen son os seguintes: Gonçalvez de Mendoza, Garci Fernández de Gerena, o Arcediago de Toro, Vélez de Guevara, Macías, Pedro de Valcárcel, Álvarez de Villasandino, D. Pedro de Portugal, Marqués de Santillana, Montoro, Pedro de Quiñones, Pedro de Sta. Fé, D. Álvaro, Gómez Manrique, Gonçalvo de Torquemada, un Bacharel de Salamanca e dous anónimos portugueses. | ||
| − | |||
| + | * [[wikipedia: gl: Francisco Tettamancy y Gastón | Francisco Tettamancy y Gastón ]]: ''Enredadas'' (A Coruña). | ||
| − | * [[wikipedia: gl: José Leite de Vasconcelos | José Leite de Vasconcelos ]]: “Galicia” (soneto en galego publicado na “Revista Gallega”, nº 390 (7 de setembro), no que aparece unha referencia á visita de Leite de Vasconcelos a Galicia: “C’unha de aquelas satisfauciós non ben espricadas polo moito sentidas, tivemo-la honra de contar uns días coma óspede noso, ao ilustre arqueólogo e lingüista lusitano Sr. José Leite de Vasconcelos, unha das figuras literarias mais saintes do viciño reino […] E alí c’o Sr. Leite Vasconcelos xuntáronse os Sres. D. Manuel Murguía, D. Eduardo Pondal, D. Andrés M. Salazar, D. Urbano González Varela, D. Florencio Vaamonde, D. Manuel Lugrís, D. Francisco Tettamancy Gastón, D. Eugenio Carré Aldao e D. Galo Salinas Rodríguez…) e Vozes | + | |
| + | * [[wikipedia: gl: José Leite de Vasconcelos | José Leite de Vasconcelos ]]: “Galicia” (soneto en galego publicado na “Revista Gallega”, nº 390 (7 de setembro), no que aparece unha referencia á visita de Leite de Vasconcelos a Galicia: “C’unha de aquelas satisfauciós non ben espricadas polo moito sentidas, tivemo-la honra de contar uns días coma óspede noso, ao ilustre arqueólogo e lingüista lusitano Sr. José Leite de Vasconcelos, unha das figuras literarias mais saintes do viciño reino […] E alí c’o Sr. Leite Vasconcelos xuntáronse os Sres. D. Manuel Murguía, D. Eduardo Pondal, D. Andrés M. Salazar, D. Urbano González Varela, D. Florencio Vaamonde, D. Manuel Lugrís, D. Francisco Tettamancy Gastón, D. Eugenio Carré Aldao e D. Galo Salinas Rodríguez…) e ''Vozes galhegas'' (pequeno opúsculo na Revista Lusitana, a partir dun manuscrito, que atopara na Biblioteca Nacional de Madrid). | ||
| Liña 84: | Liña 85: | ||
| − | * [[wikipedia: gl: Ramón Martínez Esparís | Ramón Martínez Esparís ]]: O xuramento (poema de contido humorístico. A Coruña). | + | * [[wikipedia: gl: Ramón Martínez Esparís | Ramón Martínez Esparís ]]: "O xuramento" (poema de contido humorístico. A Coruña). |
| − | * [[wikipedia: gl: Samuel Eiján Lorenzo | Samuel Eiján Lorenzo ]]: Mágoas. Versos gallegos (Tui. Segunda edición en 1913 en Santiago). | + | * [[wikipedia: gl: Samuel Eiján Lorenzo | Samuel Eiján Lorenzo ]]: ''Mágoas. Versos gallegos'' (Tui. Segunda edición en 1913 en Santiago). |
===Relativas a Galicia=== | ===Relativas a Galicia=== | ||
Revisión como estaba o 12 de xaneiro de 2021 ás 20:06
Índice
Cultura galega
Nacementos/Pasamentos
 Nacementos
|
|---|
| Literatura |
| Antonio Prado Díaz (Santiago; ¿?). |
| Cándido Viñas Calvo (Pontevedra; ibídem 1978). |
| Cipriano Torre Enciso (A Coruña; 1995). |
| Herminia Fariña y Cobián (Santiago; 1967 Simes, Meaño). |
| José Canedo, lingüista, especialista en sánscrito; (Tordoia; 1945 Lens, Ames). |
| José María de la Fuente Bermúdez (Mondoñedo; ¿?). |
| Luís Soto Fernández (Podentes, A Bola; 1982 México). |
| Urbano Rodríguez Moledo (Marín; 1936 fusilado no Monte do Castro, Vigo). |
| Xosé Gómez de la Cueva “Johán Carballeira” (Vigo; fusilado no 1937 en Poio): Cartafol e Mariñeiro do vento (¿?). |
| Outros |
| O escritor e político Plácido Ramón Castro del Río (Corcubión; 1967 Cambados). |
| O pintor, debuxante, poeta e ensaista Candido Fernández Mazas “Dichi” (Ourense; 1942 Pedrouzos, Castro Caldelas). |
| O pintor Arturo Souto (Pontevedra; 1964 México). |
| O debuxante Ramiro Díaz Baliño (A Coruña; 1972 A Coruña). |
| O fotógrafo e cineasta José Suárez Fernández (Allariz: 1974 A Guarda) |
| A artista Maruja Mallo (Ana María González Mallo) (Viveiro; 1995 Madrid). |
| O sacerdote, filósofo e escritor Emilio Silva Castro (Lier, Sarria; 1996 Rio de Janeiro). |
| O intelectual e político Bibiano Fernández Osorio y Tafall (Pontevedra; 1990 México). |
 |
|---|
| Literatura |
| Alberto García Ferreiro (Santiago; 1860 Ourense). |
| Avelina Valladares Núñez (Vilancosta, Berres, A Estrada; 1825). |
| Justo Eliseo Areal Barros(Vigo; 1862 Tui). |
| Luis Rodríguez Seoane (Santiago; 1836 Pontevedra). |
| Ricardo Caruncho Crosa (A Coruña; 1849 Gijón). |
| Outros |
| O pintor Jenaro Carrero Fernández (Santiago; 1874 Noia). |
| O pintor Ramón Parada Justel (Ourense; 1871 Esgos). |
Publicacións
Galegas
- O investigador da lírica galego-portuguesa Henry Lang publica o Cancioneiro galego-castelhano no que se recollen 74 composicións pertencentes ao período que vai de 1350 a 1450. Os poetas que alí aparecen son os seguintes: Gonçalvez de Mendoza, Garci Fernández de Gerena, o Arcediago de Toro, Vélez de Guevara, Macías, Pedro de Valcárcel, Álvarez de Villasandino, D. Pedro de Portugal, Marqués de Santillana, Montoro, Pedro de Quiñones, Pedro de Sta. Fé, D. Álvaro, Gómez Manrique, Gonçalvo de Torquemada, un Bacharel de Salamanca e dous anónimos portugueses.
- Francisco Tettamancy y Gastón : Enredadas (A Coruña).
- José Leite de Vasconcelos : “Galicia” (soneto en galego publicado na “Revista Gallega”, nº 390 (7 de setembro), no que aparece unha referencia á visita de Leite de Vasconcelos a Galicia: “C’unha de aquelas satisfauciós non ben espricadas polo moito sentidas, tivemo-la honra de contar uns días coma óspede noso, ao ilustre arqueólogo e lingüista lusitano Sr. José Leite de Vasconcelos, unha das figuras literarias mais saintes do viciño reino […] E alí c’o Sr. Leite Vasconcelos xuntáronse os Sres. D. Manuel Murguía, D. Eduardo Pondal, D. Andrés M. Salazar, D. Urbano González Varela, D. Florencio Vaamonde, D. Manuel Lugrís, D. Francisco Tettamancy Gastón, D. Eugenio Carré Aldao e D. Galo Salinas Rodríguez…) e Vozes galhegas (pequeno opúsculo na Revista Lusitana, a partir dun manuscrito, que atopara na Biblioteca Nacional de Madrid).
- Justo Eliseo Areal Barros : “Na morte de Alberte García Ferreiro” (Vigo).
- Manuel Castro López publica en “ Almanaque Gallego ” o relato “Volubilidá da muller”.
- Ramón Martínez Esparís : "O xuramento" (poema de contido humorístico. A Coruña).
- Samuel Eiján Lorenzo : Mágoas. Versos gallegos (Tui. Segunda edición en 1913 en Santiago).
Relativas a Galicia
Sae en Vigo “El Eco de Mugía”; “Periódico independiente. Defensor de los intereses generales del partido judicial de Corcubión”, sendo dirixido por Gonzalo López Abente (15-07-1904).
O socio fundador do Centro Galego da Habana Vicente López Veiga, edita e dirixe na capital cubana a revista semanal ilustrada e bilingüe “Galicia”. (Dende o 25-07-1902 ao 30-05-1930).
Edítase en Ourense “El Festival”, “Semanario propagandista de la industria y el comercio”.
Ve a luz en Redondela o semanario “La Idea”, dirixido por Buenhijo Pérez Sobrino.
En Verín aparece “Nuevo Támega”, co subtítulo de “Periódico semanal”, e dirixido por Lino García Vázquez.Aparece en Muros o 3 de novembro o periódico quincenal en castelán “El Pueblo Muradano”.
Francisco Javier Vales Faílde: La emigración gallega (Madrid).
Francisco Salgado y López Quiroga: El secuestro del poder judicial e Los bacilos y los bastoncitos de doña Perfecta.
H. Schurtz: An der Rías Küste Galiciens.
Hipólito Codesido Sánchez: Estado actual de la agricultura en Galicia y medios que deben emplearse para mejorar sus condiciones, a fin de aumentar los productos de la misma (Pontevedra).
Joaquín de Arévalo Rodríguez: Sorpresa amorosa.
Manuel Amor Meilán: Floralba e Influencia de la dominación musulmana en Galicia.
Salvador Golpe Varela: Regionalismo y lenguaje.Waldo Álvarez Insua: Últimos días de España en Cuba (Madrid).
Acontecementos
Castelao inicia os estudos de medicina en Compostela, licenciándose en xuño de 1909.
Dous mortos en Vigo nunha explosión do buque canoneiro Cóndor.
Chegan á Coruña Alfonso XIII e a súa nai María Cristina, que son obxecto dun gran recebemento popular.Os dependentes dos comercios ourensáns organizan unha marcha de protesta ao non concedérselles o dereito ao descanso dominical.
Premios
Epistolario
Sumarios
Outras culturas
PREMIO NOBEL DE LITERATURA: Theodor Mommsen
 CPLP - Comunidade dos Países de Lingua Portuguesa
Nacen
Morren:
Ángel Crespo publica no número 134 da revista “Ínsula” o artigo “Fernando Pessoa y sus heterónimos”. Adolfo Casais Monteiro: Estudos sobre a poesia de Fernando Pessoa.
|
Nacen:
- Lluís-Anton Baulenas i Setó (Barcelona).
Morren:
- Bernat Artola (Madrid; 1904 Castellón de la Plana).
PREMI VÍCTOR CATALÀ Josep Maria Espinàs por Varietés.
Agustí Calvet “Gaziel”: Tots els camíns duen a Roma. Història d´un destí (1893-1914). Blai Bonet i Rigo: Paresceve (teatro) e El mar (narrativa).
Nacen:
Morren:
Alfonso Paso: Usted puede ser un asesino. Antonio Buero Vallejo: Un soñador para un pueblo.
|
Máis culturas:
Nacen:
- Alessandro Baricco (Torino).
Morren:.
- José González Carbalho (Buenos Aires; ibídem 1899). Fillo de emigrantes galegos).
-Alejandra Pizarnik: Las aventuras perdidas. -Carlos Fuentes: La región más transparente (prosa).
Tamén sucedeu...
- José Afonso grava o seu primeiro disco: “Baladas de Coímbra”.
- Buñuel: “Nazarín”.
- Miró: “Murales de la luna y el sol”, para o pazo da Unesco.
- España entra na OECE (Organización Europea de Cooperación Económica) (10 de xaneiro).
- Morre o director de orquestra Ataúlfo Argenta (1913 Castro Urdiales).
PREMIO NOBEL DE LITERATURA: THEODOR MOMMSEN
Nacen:António de Navarro (Vilar Seco; 1980).Carlos Drummond de Andrade (Itabira, Minas Gerais; 1987 Rio de Janeiro).Jorge Barbosa (Cabo Verde; 1971).Sant’Anna Dionísio (Porto; 1991).Saul Dias “Júlio Maria dos Reis Pereira”; (1983 Vila do Conde).Tomás de Figueiredo (Braga; 1970 Lisboa).Vergílio Godinho (Ferreira do Zêzere; 1987).
Maurici Serrahima (Barcelona; ibídem 1979).Sebastià Juan Arbó (San Carlos de la Rápita; 1984 Barcelona).
Andrés Carranque de Ríos (Madrid; ibídem 1936).Eugenio Asensio (Murieta, Navarra; 1996).Luis Cernuda (Sevilla; 1963 Ciudad de México).Rafael Alberti (Puerto de Santa María; ibídem 1999).
Jorge Carrera Andrade (Ecuador; 1978).Nicolás Guillén (Camagüey; 1989 La Habana).
Benedek Elemér Vidos (Budapest; 1987. Romanista e hispanista).Carlo Levi (Turín; 1975 Roma).Francesco Jovine (Guardialfiera; 1950 Roma).Georgette Heyer (Gran Bretaña; 1973).Halldór Laxness (Reikiavik; ibídem 1998).John Steinbeck (California; 1968 New York).Mika Waltari (Finlandia; 1979).Stella Gibbons (Londres; ibídem 1989).
António Correia de Oliveira: Cantigas.António Nobre (1867-1900): Despedidas (poesía).Bernardo de Passos: Adeus.Carlos Malheiro Dias: A paixão de Maria do Céu.Carolina Michaëlis de Vasconcelos: A Infanta Dona Maria de Portugal e as suas Damas.D. João da Câmara: Os dois barcos.Eça de Queirós (1845-1900): Contos.Euclides da Cunha (Brasil): Os Sertões. Considerada como precursora da Socioloxía e da literatura modernista no Brasil.Fernando Pessoa escribe a poesía “Quando ela passa”. Matricúlase na Commercial School. Nace o seu irmán João Maria.Gomes Leal: A mulher de luto.Guerra Junqueiro: Oração ao pão.Júlio Dantas: A ceia dos cardeais (teatro).Manuel Laranjeira: Amanhã.Sampaio Bruno: A Ideia de Deus.Teófilo Braga: História da poesia popular portuguesa (1902-1905).Trindade Coelho: In Illo Tempore (Memorias).
Ignasi Iglésias: El cor del poble (teatro).Jacint Verdaguer: Flors de Maria.Jaume Brossa: Les flors del desert.Santiago Rusiñol: Els Jocs Florals de Camprosa (teatro) e El Poble gris.Víctor Català: Drames rurals.
Azorín: La voluntad.Blasco Ibáñez: Cañas y barro.Carlos Arniches: El puñao de rosas.Gabriel y Galán: Extremeñas e Castellanas.Pío Baroja: Camino de perfección.Valle-Inclán: Sonata de Otoño.
Amado Nervo: El éxodo y las flores del camino.No nº 141 de “A Nosa Terra” (31 de maio de 1921) aparece traducido ao galego por F. Pita o poema “Frente a Irlanda”:“Que tristes as olas vana bicar tua praia ignotaonde paresce que flotatoda a brétema d’Ossián!...Manuel Díaz Rodríguez: Sangre patricia.
André Gide: L’immoraliste.Filippo Tommaso Marinetti: La conquête des étoiles (poesía).Henry James: The wings of the dove (As ás da pomba.)Joseph Conrad: Heart of darkness (O corazón das tebras).Thomas Hardy: The darkling thrush (poesía).
Morren:Jacint Verdaguer (Vila Joana; 1845 Folgueroles).
Bret Harte (1836 New York).Émile Zola (1840 París).CINE:George Méliès: Viaxe á Lúa. Ferdinand de Zecca: A Paixón. Edwin S. Porter: Asalto e roubo a un tren.
Novo goberno presidido por Sagasta.
Maioría de idade de Alfonso XIII e fin da rexencia de María Cristina.
Fin do turno liberal (6 de decembro).
Fundación de Altos Hornos de Vizcaia.
Primeira Copa do Rei de fútbol.
A paz de Vereeniging remata coa guerra dos bóers.
Estados Unidos adquire o control da canle de Panamá.
A flota anglo alemá apodérase da flota venezuelana para asegurar o pago das débedas.O físico inglés Heaviside expón a existencia dunha capa atmosférica que axuda á transmisión das ondas de radio.
