Diferenzas entre revisións de «1868»
Saltar ata a navegación
Saltar á procura
(→20px|Flag of Portugal 20px|Cataluña 20px|Flag of Spain Outras culturas) |
(→Galegas) |
||
| (Non se amosan 32 revisións do historial feitas por 3 usuarios.) | |||
| Liña 2: | Liña 2: | ||
==Nacementos/Pasamentos== | ==Nacementos/Pasamentos== | ||
| − | {| class="wikitable" style="text-align: center;" | + | {| class="wikitable" style="text-align: center; margin-left: auto; margin-right: auto;" data-mce-style="text-align: center; margin-left: auto; margin-right: auto;" |
|- | |- | ||
!|[[File:Child in diaper icon.svg|10px|Child in diaper icon]] Nacementos | !|[[File:Child in diaper icon.svg|10px|Child in diaper icon]] Nacementos | ||
| Liña 17: | Liña 17: | ||
|- | |- | ||
||Xosé María Moar Fandiño; poeta ocasional en galego (Santiago). | ||Xosé María Moar Fandiño; poeta ocasional en galego (Santiago). | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
|- | |- | ||
||'''Outros''' | ||'''Outros''' | ||
| Liña 41: | Liña 29: | ||
|- | |- | ||
||O violinista Humberto González (Pontevedra; 1923 Madrid). | ||O violinista Humberto González (Pontevedra; 1923 Madrid). | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
|} | |} | ||
| − | {| class="wikitable" style="text-align: center;" | + | {| class="wikitable" style=" text-align: center; margin-left: auto; margin-right: auto;" data-mce-style="text-align: center; margin-left: auto; margin-right: auto;" |
|- | |- | ||
| − | !|[[ | + | !|[[File:Skull.png|15px|left|baseline|frameless]] Pasamentos |
|- | |- | ||
||'''Literatura''' | ||'''Literatura''' | ||
| Liña 65: | Liña 38: | ||
||José García Mosquera (Ourense; 1817 Maceda). | ||José García Mosquera (Ourense; 1817 Maceda). | ||
|- | |- | ||
| − | || | + | ||'''Outros''' |
| + | |} | ||
| − | + | ==Publicacións== | |
| − | + | ===Galegas=== | |
| − | | | + | * [[wikipedia: gl:Rosalía de Castro | Rosalía de Castro ]]: O diario “[[wikipedia: gl: El Eco Ferrolano | El Eco Ferrolano ]]” publica asinado co seu nome completo "Contos da miña terra", que xa aparecera no 1864 no xornal coruñés “[[wikipedia: gl: El Avisador (A Coruña) | El Avisador ]]”, asinado por R. C. e que [[wikipedia: gl: María do Carmo Ríos Panisse | Mª do Carme Ríos Panise ]] considera a primeira edición de “Conto gallego”, atribuído a Rosalía de Castro e publicado no 1923 no [[wikipedia: gl: Almanaque gallego | Almanaque gallego ]] de [[wikipedia: gl: Manuel Castro López | Manuel Castro López ]], quen o consideraba inédito e téndoo por póstumo ata que no 1994 Rios Panisse descubriu a primeira edición en “El Avisador”. (“Grial” nº 126, 1995 e nº 195, 2012).[[Ficheiro:Saco y arce.jpg|200px|right|middle|thumb]] |
| − | || | ||
| − | |||
| − | |||
| − | | | + | * [[wikipedia: gl: José García Mosquera | José García Mosquera]]: ''A vida do campo'' (Versión galega da oda horaciana ''Beatus ille'', incluída por Saco y Arce na súa gramática). É a primeira tradución á nosa lingua dun poema deste autor. |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | | | + | * [[wikipedia: gl: Saco y Arce | Saco y Arce]] publica a ''Gramática gallega'' (Lugo. Imprenta de Soto Freire. “Grial” nº 18, páx. 496). Nesta obra aparece un apéndice "Poesías escogidas" que vén ser a primeira antoloxía da poesía galega. Consta de 30 páxinas e once poemas de oito autores: Rosalía de Castro (2): "Miña santa Margarida" e "Adiós ríos, adiós fontes". José García Mosquera (2): "A vida do campo". Eduardo Pondal (1). Alberto Camino (2): "O desconsolo" e "Nai chorosa". Vicente M. Feijoo (1). Juan Manuel Pintos (1). Marcial Valladares (1).Luís Corral (1). |
| − | |||
| − | + | ===Relativas a Galicia=== | |
| − | |||
| − | | | + | * Juan Cuveiro Piñol: ''El habla gallega. Observaciones y datos sobre su origen y vicisitudes'' (Pontevedra. Imprenta de José A. Antúnez y Cía Editores). No apéndice literario aparecen textos de Alberto Camino, Juan Manuel Pintos… sendo difícil de entender a omisión de Rosalía de Castro. |
| − | + | * Unha escolla de poemas de ''Cantares Gallegos'' de Rosalía de Castro, son traducidos ao catalán e publicados no xornal [[wikipedia: ca: Lo Gay Saber | Lo Gay Saber]]. | |
| + | * Uns universitarios de Compostela fundan a publicación “El Joven Rienzi”, que non tiña periodicidade fixa. | ||
| + | * O 1 de marzo sae en Santiago “El Eco de la verdad” (xullo 1869), subtitulada “Revista semanal, científica y literaria”. | ||
| − | + | ==Acontecementos== | |
| − | |||
| − | | | + | * [[wikipedia: gl: Francisco Añón | Francisco Añón]] regresa a Madrid dende Portugal e de alí a Galicia.[[Ficheiro:Fabrica da moeda de xubia.jpg|200px|right|middle|thumb|Fábrica de Moeda de Xubia]] |
| − | ||'' | + | * A Biblioteca Nacional premia o ensaio ''La imprenta en Galicia'' de [[wikipedia: gl: Manuel Soto Freire | Manuel Soto Freire]]. |
| − | | | + | * [[wikipedia: gl: Concepción Arenal | Concepción Arenal]] nomeada inspectora de Casas de Corrección de Mulleres. |
| − | || | + | * [[wikipedia: gl: Manuel Murguía | Murguía]] nomeado secretario da Xunta Revolucionaria de Santiago. O 5 de decembro toma posesión como “Jefe del grado 3º del Cuerpo Facultativo de Archiveros, Bibliotecarios y Anticuarios, con destino al Archivo General de Simancas”, onde permanece ata 1870, cesando o 10 de outubro ao conseguir o traslado ó Arquivo Xeral de Galicia na Coruña. |
| + | * [[wikipedia: gl: Benito Vicetto | Benito Vicetto]] nomeado superintendente da fábrica de moeda de Xubia. | ||
| − | + | ==Premios== | |
| − | || | + | ==[[File:Mail-client-Breeze-Icon.svg]]Epistolario== |
| + | ==Sumarios== | ||
| + | =[[File:Flag CPLP.gif|25px|Flag CPLP.gif]] [[File:Cataluña.svg|25px|Cataluña]] [[File:Flag of Spain.svg|25px|Flag of Spain]] Outras culturas= | ||
| + | {| class="wikitable" | ||
|- | |- | ||
| − | || | + | ||[[File:Flag CPLP.gif|25px|Flag CPLP.gif]] '''CPLP - Comunidade dos Países de Lingua Portuguesa''' |
| + | '''Nacen''' | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | + | '''Morren''': | |
| + | * Álvaro do Carvalhal (Coimbra; 1844 Argeriz, Trás-os-Montes). | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | + | Álvaro do Carvalhal (1844-1868): ''Contos''. | |
| + | António da Silva Gaio: ''Mário''. | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | + | Arnaldo Gama: ''Honra ou Loucura''. | |
| − | |||
| + | Castelo Branco: ''O Retrato de Ricardina'' e ''Mistérios de Fafe''. | ||
| − | |||
| − | + | Julio Dinís: ''Unha Família Inglesa'' e ''A Morgadinha dos Canaviais''. | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| + | Ramalho Ortigão: ''Em París''. | ||
| − | |||
| + | Tomás Ribeiro: ''Delfina do ma''l e ''Sons que passam''. | ||
| − | |||
| − | |||
| − | + | |} | |
| − | |||
| − | + | [[File:Cataluña.svg|25px|Cataluña]] | |
| − | + | '''Nacen:''' | |
| + | * [[wikipedia: ca: Pompeu Fabra | Pompeu Fabra]] (Vila de Gràcia; 1948 Prada de Conflent). | ||
| + | '''Morren''': | ||
| + | Aparece a publicación [[wikipedia: ca: Lo Gay Saber | Lo Gay Saber]] fundada por Francesc Pelagi Briz e “La Barretina”.[[File:Francesc Pelagi Briz, de Audouard.jpg|thumb|Francesc Pelagi Briz, de Audouard]] | ||
| − | + | [[wikipedia: ca: Francesc Pelagi Briz | Francesc Pelagi Briz]] na revista literaria [[wikipedia: ca: Lo Gay Saber | Lo Gay Saber]] en ''Bibliografía. Del moviment literari de certas nacionalitats antigas: Cantars gallegos de Na Rosalía Castro de Murguía'' di o seguinte: “Per nosaltres son llibre tè molta mes estima encara que pèl comú dels seus admiradors, perque la nostra llenga s’ha sentit lo que la gallega, nostra Catalunya ha vist esborrar sos mes dolsos recorts dels llibres nacionals, com ho ha vist fer Galicia. Totas dos terras fan una mateixa crehuada, la crehuada de la santa lley á la patria que ‘ns ha bressat á l’ombra de nostres dolsos recorts y als raigs del sol de nostra dolsa llenga. Catalunya no déu mirar de rehull á Galicia: catalans y gallegos som germans, la befa ‘ns ha fet”. | |
| + | Víctor Balaguer: ''Don Juan de Serrallonga''. | ||
| − | |||
| − | + | {| class="wikitable" | |
| + | |- | ||
| + | ||[[File:Flag of Spain.svg|25px|Flag of Spain]] | ||
| + | '''Nacen:''' | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| + | '''Morren''': | ||
| − | |||
| + | Comeza a publicarse a “Revista de España” na que van colaborar Emilia Pardo Bazán, Juan Valera, Cánovas del Castillo, José María de Pereda, Pérez Galdós... (1895). | ||
| − | + | Bécquer remata o manuscrito das ''Rimas''. | |
| − | |||
| + | Gumersindo Laverde Ruíz: ''Ensayos críticos sobre filosofía, literatura e instrucción pública'' (Lugo. Imprenta de Soto Freire). | ||
| − | |||
| − | |||
| + | Pérez Galdós: ''La fontana de oro''. | ||
| − | |||
| + | Ventura Ruiz Aguilera: ''Armonías y cantares''. | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| + | |} | ||
| − | |||
| − | + | '''Máis culturas:''' | |
| − | + | '''Nacen''': | |
| + | * [[wikipedia: es: Carlos Reyles | Carlos Reyles]] (Montevideo; 1938). | ||
| + | * [[wikipedia: es: Ricardo Jaimes Freyre | Ricardo Jaimes Freyre]] (Tacna, Perú; 1933 Buenos Aires). | ||
| − | |||
| − | + | * [[wikipedia: es: Edgar Lee Masters | Edgar Lee Masters]] (Garnett, Kansas; 1950). | |
| + | * [[wikipedia: es: Edmond Rostand | Edmond Rostand ]] (Marsella; 1918 París). | ||
| + | * [[wikipedia: es: Máximo Gorki | Máximo Gorki]] (Alexéi Maximovich Pechkov; Nizhny Nóvgorod; 1936 Moscú ). | ||
| + | * [[wikipedia: es: Paul Claudel | Paul Claudel]] (Villeneuve–sur-Fère; 1955 París). | ||
| + | * [[wikipedia: es: Stefan George | Stefan George]] (Alemaña; 1933). | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | + | '''Morren:'''. | |
| + | * Adalbert Stifter (1805 Austria).[[Ficheiro:As flores do mal.jpg|200px|right|middle|thumb]] | ||
| − | + | Charles Baudelaire (1821-1867): Edición definitiva de ''Les fleurs du mal'' que recupera os poemas censurados (1857) e engade 30 novos. No 2008 edítase en galego a poesía completa de Baudelaire da man de Galaxia, en tradución bilingüe galego-francés de Gonzalo Navaza. | |
| − | + | Eugène Labiche: ''Le petit voyage''. | |
| − | |||
| − | + | Robert Browning: ''The ring and the book'' (poesía). | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | Créase o Ku Klux Klan, nos estados sureños de Estados Unidos. | + | '''Tamén sucedeu...''' |
| + | * Iniciase o [[wikipedia: es: Impresionismo | movemento impresionista]]: Pissarro, Monet, Renoir. | ||
| + | * FEDERALISMO (1868-1881). | ||
| + | * Levantamento liberal en España. Triunfo dos sectores progresistas para unha apertura democrática. En setembro sublevación da Armada española do almirante [[wikipedia: gl: Juan Bautista Topete y Carballo | Topete]] na bahía de Cádiz, que deu comezo a un levantamento militar que ao mando dos xenerais Serrano e Prim extende o proceso revolucionario por toda España. A revolución, coñecida como a “Gloriosa”, foi acollida con entusiasmo polo pobo español. [[wikipedia: gl: Isabel II de España | Isabel II]], obrigada a abdicar, foxe a Francia. | ||
| + | * Establécese o sufraxio universal. | ||
| + | * Reorganízanse as aduanas interiores. | ||
| + | * Expulsión da [[wikipedia: es: Compañía de Jesús | Compañía de Xesús]]. | ||
| + | * Supresión do [[wikipedia: es: Impuesto de consumos | imposto de consumos]]. | ||
| + | * Incautación do Patrimonio Real. | ||
| + | * Adóptanse medidas relativas á instrución primaria. | ||
| + | * Prohíbese a escravitude nas colonias. | ||
| + | * Establécese a [[wikipedia: gl: Peseta | peseta]] como unidade monetaria. | ||
| + | * Comeza a publicarse en Barcelona “La Federación”. | ||
| + | * Disposicións de carácter [[wikipedia: es: Librecambismo | librecambista ]] sobre as exportacións. | ||
| + | * Lei de Bases da Minería. | ||
| + | * Insurrección independentista en Cuba a cargo de [[wikipedia: gl: Carlos Manuel de Céspedes | Carlos Manuel de Céspedes]] e en Puerto Rico. | ||
| + | * Créase o [[wikipedia: gl: Ku Klux Klan | Ku Klux Klan]], nos estados sureños de Estados Unidos. | ||
Revisión actual feita o 25 de agosto de 2022 ás 16:54
Índice
Cultura galega
Nacementos/Pasamentos
 Nacementos
|
|---|
| Literatura |
| Albino Simán (Pontevedra; ibídem 1890). |
| Jenaro Mariñas González (Porto do Son; 1938 A Coruña). |
| Manuel Lois Vázquez (Maside, Ourense; ibídem 1899). |
| Urbano González Varela (Santiago; ibídem 1906). |
| Xosé María Moar Fandiño; poeta ocasional en galego (Santiago). |
| Outros |
| O arquitecto Alfredo Álvarez Pérez (Cortegada, Ourense; 1926 Buenos Aires). |
| O arquitecto Benito Gómez Román (Vigo; 1908 Torrevieja). |
| Aura, segunda filla de Rosalía e Murguía (1942). Nace na rúa Callobre (hoxe Calderería) de Compostela, sendo bautizada na igrexa de San Fiz de Solobio cos nomes de Aura María Luz. |
| A bailarina Carolina Otero “La Bella Otero” (Valga, Pontevedra; 1965 Niza). |
| O violinista Humberto González (Pontevedra; 1923 Madrid). |
 |
|---|
| Literatura |
| José García Mosquera (Ourense; 1817 Maceda). |
| Outros |
Publicacións
Galegas
- Rosalía de Castro : O diario “ El Eco Ferrolano ” publica asinado co seu nome completo "Contos da miña terra", que xa aparecera no 1864 no xornal coruñés “ El Avisador ”, asinado por R. C. e que Mª do Carme Ríos Panise considera a primeira edición de “Conto gallego”, atribuído a Rosalía de Castro e publicado no 1923 no Almanaque gallego de Manuel Castro López , quen o consideraba inédito e téndoo por póstumo ata que no 1994 Rios Panisse descubriu a primeira edición en “El Avisador”. (“Grial” nº 126, 1995 e nº 195, 2012).
- José García Mosquera: A vida do campo (Versión galega da oda horaciana Beatus ille, incluída por Saco y Arce na súa gramática). É a primeira tradución á nosa lingua dun poema deste autor.
- Saco y Arce publica a Gramática gallega (Lugo. Imprenta de Soto Freire. “Grial” nº 18, páx. 496). Nesta obra aparece un apéndice "Poesías escogidas" que vén ser a primeira antoloxía da poesía galega. Consta de 30 páxinas e once poemas de oito autores: Rosalía de Castro (2): "Miña santa Margarida" e "Adiós ríos, adiós fontes". José García Mosquera (2): "A vida do campo". Eduardo Pondal (1). Alberto Camino (2): "O desconsolo" e "Nai chorosa". Vicente M. Feijoo (1). Juan Manuel Pintos (1). Marcial Valladares (1).Luís Corral (1).
Relativas a Galicia
- Juan Cuveiro Piñol: El habla gallega. Observaciones y datos sobre su origen y vicisitudes (Pontevedra. Imprenta de José A. Antúnez y Cía Editores). No apéndice literario aparecen textos de Alberto Camino, Juan Manuel Pintos… sendo difícil de entender a omisión de Rosalía de Castro.
- Unha escolla de poemas de Cantares Gallegos de Rosalía de Castro, son traducidos ao catalán e publicados no xornal Lo Gay Saber.
- Uns universitarios de Compostela fundan a publicación “El Joven Rienzi”, que non tiña periodicidade fixa.
- O 1 de marzo sae en Santiago “El Eco de la verdad” (xullo 1869), subtitulada “Revista semanal, científica y literaria”.
Acontecementos
- Francisco Añón regresa a Madrid dende Portugal e de alí a Galicia.
- A Biblioteca Nacional premia o ensaio La imprenta en Galicia de Manuel Soto Freire.
- Concepción Arenal nomeada inspectora de Casas de Corrección de Mulleres.
- Murguía nomeado secretario da Xunta Revolucionaria de Santiago. O 5 de decembro toma posesión como “Jefe del grado 3º del Cuerpo Facultativo de Archiveros, Bibliotecarios y Anticuarios, con destino al Archivo General de Simancas”, onde permanece ata 1870, cesando o 10 de outubro ao conseguir o traslado ó Arquivo Xeral de Galicia na Coruña.
- Benito Vicetto nomeado superintendente da fábrica de moeda de Xubia.
Premios
Epistolario
Sumarios
Outras culturas
 CPLP - Comunidade dos Países de Lingua Portuguesa
Nacen
Álvaro do Carvalhal (1844-1868): Contos. António da Silva Gaio: Mário.
Arnaldo Gama: Honra ou Loucura.
Castelo Branco: O Retrato de Ricardina e Mistérios de Fafe.
Julio Dinís: Unha Família Inglesa e A Morgadinha dos Canaviais.
Ramalho Ortigão: Em París.
Tomás Ribeiro: Delfina do mal e Sons que passam.
|
Nacen:
- Pompeu Fabra (Vila de Gràcia; 1948 Prada de Conflent).
Morren:
Aparece a publicación Lo Gay Saber fundada por Francesc Pelagi Briz e “La Barretina”.
Francesc Pelagi Briz na revista literaria Lo Gay Saber en Bibliografía. Del moviment literari de certas nacionalitats antigas: Cantars gallegos de Na Rosalía Castro de Murguía di o seguinte: “Per nosaltres son llibre tè molta mes estima encara que pèl comú dels seus admiradors, perque la nostra llenga s’ha sentit lo que la gallega, nostra Catalunya ha vist esborrar sos mes dolsos recorts dels llibres nacionals, com ho ha vist fer Galicia. Totas dos terras fan una mateixa crehuada, la crehuada de la santa lley á la patria que ‘ns ha bressat á l’ombra de nostres dolsos recorts y als raigs del sol de nostra dolsa llenga. Catalunya no déu mirar de rehull á Galicia: catalans y gallegos som germans, la befa ‘ns ha fet”.
Víctor Balaguer: Don Juan de Serrallonga.
Nacen:
Morren:
Comeza a publicarse a “Revista de España” na que van colaborar Emilia Pardo Bazán, Juan Valera, Cánovas del Castillo, José María de Pereda, Pérez Galdós... (1895). Bécquer remata o manuscrito das Rimas.
Gumersindo Laverde Ruíz: Ensayos críticos sobre filosofía, literatura e instrucción pública (Lugo. Imprenta de Soto Freire).
Pérez Galdós: La fontana de oro.
Ventura Ruiz Aguilera: Armonías y cantares.
|
Máis culturas:
Nacen:
- Carlos Reyles (Montevideo; 1938).
- Ricardo Jaimes Freyre (Tacna, Perú; 1933 Buenos Aires).
- Edgar Lee Masters (Garnett, Kansas; 1950).
- Edmond Rostand (Marsella; 1918 París).
- Máximo Gorki (Alexéi Maximovich Pechkov; Nizhny Nóvgorod; 1936 Moscú ).
- Paul Claudel (Villeneuve–sur-Fère; 1955 París).
- Stefan George (Alemaña; 1933).
Morren:.
- Adalbert Stifter (1805 Austria).
Charles Baudelaire (1821-1867): Edición definitiva de Les fleurs du mal que recupera os poemas censurados (1857) e engade 30 novos. No 2008 edítase en galego a poesía completa de Baudelaire da man de Galaxia, en tradución bilingüe galego-francés de Gonzalo Navaza.
Eugène Labiche: Le petit voyage.
Robert Browning: The ring and the book (poesía).
Tamén sucedeu...
- Iniciase o movemento impresionista: Pissarro, Monet, Renoir.
- FEDERALISMO (1868-1881).
- Levantamento liberal en España. Triunfo dos sectores progresistas para unha apertura democrática. En setembro sublevación da Armada española do almirante Topete na bahía de Cádiz, que deu comezo a un levantamento militar que ao mando dos xenerais Serrano e Prim extende o proceso revolucionario por toda España. A revolución, coñecida como a “Gloriosa”, foi acollida con entusiasmo polo pobo español. Isabel II, obrigada a abdicar, foxe a Francia.
- Establécese o sufraxio universal.
- Reorganízanse as aduanas interiores.
- Expulsión da Compañía de Xesús.
- Supresión do imposto de consumos.
- Incautación do Patrimonio Real.
- Adóptanse medidas relativas á instrución primaria.
- Prohíbese a escravitude nas colonias.
- Establécese a peseta como unidade monetaria.
- Comeza a publicarse en Barcelona “La Federación”.
- Disposicións de carácter librecambista sobre as exportacións.
- Lei de Bases da Minería.
- Insurrección independentista en Cuba a cargo de Carlos Manuel de Céspedes e en Puerto Rico.
- Créase o Ku Klux Klan, nos estados sureños de Estados Unidos.
